Төр Төмбөгөр
П.Шинжээравдан: Болохгүй бол бид өлсгөлөн зарлана
Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын нутаг дахь Сентерра гоулд компанийн лицензтэй талбайд алт олборлолт явуулах, эсэх маргаан үргэлжилсээр байна. “Урт” нэртэй хуулийн хязгаарлалтын бүсэд тус компанийн талбайн зарим хэсэг орсон байлаа. Мөн эртний Хүннүгийн үеийн булш бунхан бүхий Ноён уул алт олборлолтын талбайтай хаяа залган оршдог. Иймээс Ноён уул эрсдэлд орох магадлал өндөртэй. Нутгийн иргэд болоод зарим ул төрчид, иргэний байгууллагууд Ноён уулаа авар үлдэхийг хичээж буй. Чингисийн талбайд болсон цуглааны үеэр 50 бөө бөөлж, Ноён уулын савдагийг дуудсан. Тэгэхэд тэнгэр солонго мэт өнгөлөг хүрээ татаж, удалгүй бөөн хэрээ нисэн ирж төрийн ордны дээгүүр эргэлдсэн сонин юм боллоо. Энэ үеэр “Босоо хөх Монгол” Төрийн бус байгууллагын тэргүүн П.Шинжээравдангаас зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Ноён уулыг ухуулахгүй байх талаар төр засгаас ямар шийдвэрт хүрэх бол. Та нар юу гэж бодож байна?
– Анх 2012 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, УИХ-ын дарга З.Энхболд, Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг, Хууль зүйн сайд асан Х.Тэмүүжин зэрэг төрийн өндөр албан тушаалтнууд Сэлэнгэ аймагт очиж сонгогчидтой уулзсан. Тэдэнд иргэдийн зүгээс хүсэлт тавьсан, Ноён уулаа авраач гэж. Тэгэхэд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж “Хүннүгийн үеэс энд хадгалагдаж булш бунханаа ухуулна гэж байхгүй шүү дээ. Би дээрээс нь дэмжээд өгнө. УИХ, Засгийн газарт танилцуулъя. Та нар ч бас доороос нь сайн дэмжээд өгөөрэй” гэж байсан юм. Мөн З.Энхболд дарга түүний энэ үгийг залгуулаад “Өвөрхангайн Уянга суманд хүртэл газар ухаж байгаль сүйтгэж байсан компани…” гээд л ярьж байлаа. Энэ тухай бүх бичлэг нь ч бидэнд байгаа. Тиймээс Ерөнхийлөгчийн зүгээс ямар нэг арга хэмжээ авах байх гэж найдаж байна.
-Та нарыг улс төрчдөөс аль зэрэг дэмжиж байгаа вэ?
-За даа, дэмжээд сүйд болоод байгаа юм бараг алга. Өнгөрсөн долоо хоногт биднийг төв талбай дээр цуглаан хийхэд УИХ-ын гишүүн Г.Баярсайхан гарч ирж үгээ хэлсэн шүү. Бид их баярласан. Тэр хэлэхдээ, Ноён уулыг ухуулахгүй байхын төлөө тууштай ажиллана” гэж байна лээ. Ер нь “Урт” нэртэй хуулийг өөрчлүүлэхгүй байх, Ноён уулаа аврах тал дээр УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ, Г.Уянга, гурван бие даагч, Л.Цог зэрэг хүмүүс нэлээд идэвхтэй байр суурьтай байгаа.
-Та нартай хамт өөр ямар ямар төрийн бус байгууллага тэмцэл хийж байна?
-Өнөөдрийн /Өчигдөр/ байдлаар манайхан л голцуу байх шив дээ. Бидэнтэй Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын иргэдийн төлөөлөл байгаа. Тэд “Ноён уулаа аваръя” гэдэг хөдөлгөөн байгуулаад явж байгаа юм. Цаашдаа тэмцэлийн хүрээгээ тэлэх байх.
-Байгаль орчны иргэний зөвлөл та нарыг дэмжихгүй байгаа юм уу?
-Уг нь байгаль орчны чиглэлээр иргэдийнхээ дуу хоолойг төр засагт хүргэдэг гол байгууллага нь Байгаль орчны иргэний зөвлөл гэж бид боддог ш дээ. Мэдэхгүй юмаа, ямартай ч тэд алга л байна.
-Та нарыг бөө удганууд дэмжиж бөөлөөд байгаа харагдсан. Юу мэдрэгдэв?
-Тийм ээ, 50 орим бөө удган цуглаж бөөлсөн. Ноён уулынхаа савдагийг дуудаж сэрээх зан үйл хийж байгаа нь тэр л дээ. Ноён уулын савдаг хэрээ гэдэг шувуугаар харагддаг юм байна. Бөөлж байх үед нь тэнгэрт солонго шиг дүрс үзэгдсэн. Талбайд байгаа гэрэл зурагчид зургийг нь авсан.
-Та нарын шаардлагыг төр засгаас хүлээж авахгүй бол яах вэ?
-Юутай ч тэмцлээ зогсоохгүй. Сентерра гоулд компаниас урьдчилаад хахуулиа авчихсан юм шиг байна, энэ дарга нар. Тиймээс Гацууртын ордыг хүчээр зүтгүүлж байна. Б.Бат-Эрдэнэ гишүүн хэлсэн ш дээ, “Үнэхээр хүч хүрэхгүй юм. Лобби маш хүчтэй явж байна. Цагаан сарын өмнө урт нэртэй хуулийг өөрчилж батлаад яг л Оюу толгой шиг болгож хаях нь дээ” гэж. Ноён уулыг стратегийн ордын жагсаалтанд оруулж, араас нь залгуулаад урт нэртэй хуулийг өөрчлөх гэж байна. Угаасаа “урт” нэртэй хуулийг ард түмэн өөрсдийн санаачлагаар боловсруулж батлуулсан юм шүү дээ. Төрт ёсны арвин түүхтэй энэ сайхан уулаа сүйтгүүлчихээд бидний хойч үеийнхэн юу бодож суух билээ. Тиймээс бид 24 цагаар энд суултаа үргэлжүүлэхээр болж байна. Шөнө ч, өдөр ч ээлжлээд л сууна. Болохгүй бол энэ тэмцлээ өлсгөлөн болгож үргэлжлүүлнэ.
Б.Отгонбаяр
Эх сурвалж: Tumen.mn
