Төр Төмбөгөр
Эрvvл мэндийн яамыг ард тvмний євчин зовлонгоор даажигнаж байна гэж ємнє нь олон хvн ярьж байсан. Тухайн vед ард олны vзэл бодлыг юман чинээнд ч тоодоггvй байсан тус яамны удирдлагууд солигдсноос хойш харин ч шинэчлэлийн салхи тус яаманд сэвэлзээд эхлээ юу даа гэсэн бодол хvн болгоны сэтгэл санааг тайвшируулж эхлээд байна. Ийн хэлэхийн учир нь мэргэжлийн бус хvн хэмээн адлуулж байсан шинэхэн сайд Г.Шийлэгдамба ажлаа авсан даруйдаа хvvхдийн эмнэлгийн асуудлыг Засгийн газраар яаралтай шийдvvлж чадсан, мєн єєртэйгєє гар нийлж ажиллах хvмvvсээ судалж эрvvл мэндийн салбартаа хамгийн мундаг гэсэн хvмvvсээ томилж чадсан нь тvvний хэр зангарагтайг харуулаад авсан байна.
Тvvнийг анх тус яамны сайдаар томилогдох гэж байхад УИХ-ын чуулганы танхимд зарим нэг гишvvд баалах шиг болж байсан. Тэгвэл харин гишvvдийн энэхvv санаа бодол “овоо доо, дориун залуу байж” хэмээн магтаалын vгийг тvvнд харамгvй хэлж байсан юм. Одоо л нэг тус яамны ажил урагшлах нь гэж бодтол хуучин удирдлагуудаас нь болж энэ яаманд нэлээн ноцтой асуудал vvсэх гээд байгаа аж.
Тодруулбал, тус яамны хуучин удирдлагуудын тарьсан балаг хуулийнхний овоо хараанд єртєж хэд, хэдэн албан тушаалтнуудыг АТГ болон УМБГ-т шалгахаар болсон байна. Тодруулбал, тус яамны Тєрийн нарийн бичгийн дарга асан А.Эрдэнэтуяа Сонгинохайрхан дvvргийн Эрvvл мэндийн нэгдлийн дарга байхдаа “Эрvvл хvvхдийн аяны санхvvжилт”-ийн мєнгийг дур мэдэн єєр зvйлд ашиглаж байсан нь тухайн vед аудитын шалгалтаар илэрч байжээ. Ингээд дарга болох одонд тєрсєн хатагтай А.Эрдэнэтуяа энэ бvхнийг ажрахгvйгээр шууд л тушаал ахиж Эрvvл мэндийн яамны Тєрийн нарийн бичгийн дарга гэх суудалд заларснаас хойш энэ хэрэг замхарах шатандаа орсон аж.
Болсон хэргийг тодруулбал, Vндэсний аудитын газрынхан Сонгинохайрхан дvvргийн Эрvvл мэндийн нэгдсэн дарга Ж.Хажидмаад хаягласан албан тоотыг засваргvйгээр сийрvvлье “Ерєнхий аудидорт, Vндэсний аудитын газраас 2013 онд нийлvvлэх бvтээгдэхvvн, ажил vйлчилгээний тєлєвлєгєєний дагуу “Эрvvл хvvхэд аяны санхvvжилт, vр дvн”-д аудит хийхэд дээрх мєнгєєр эмнэлгийн тоног тєхєєрємж худалдаж авахын зэрэгцээ 40 сая 237 мянган тєгрєгийг ажилчдынхаа нийгмийн даатгалын шимтгэлд єгсєн байна. Мєн 10 сая 854 мянган тєгрєгийг байгууллагын vйл ажиллагаанд зарцуулсан, 51 сая тєгрєгийг хvvхдийн vзлэгт хамруулсан гэж байгаа ч ямар ч нотлох баримтгvйг гээд нийт 106 сая 21 мянга 60 тєгрєгийн зєрчил илэрлээ. Энэ нь Нийгмийн даатгалын тухай хууль болон Эрvvл мэндийн сайдын 2012 оны 2997 тушаалыг зєрчсєн vйлдэл. Иймд Тєрийн аудитын тухай хуулийн 15.1.12-т “Аудитын явцад илэрсэн тєлбєр зєрчлийг барагдуулах акт тавих, албан шаардлага єгєхєд баримтлах журам”-ын 3.1.1-д “… алдаа зєрчлийг арилгуулахаар тєрийн аудитын байгууллага холбогдох албан тушаалтанд албан шаардлага єгнє” гэж заасныг vндэслэн нэгдvгээрт зориулалтын бусаар зарцуулсан 106 сая тєгрєгийг 2014 оны хоёрдугаар сарын 1-ний дотор Нийгмийн даатгалын ерєнхий газрын Эрvvл мэндийн даатгалын сангийн 900090003 тоот дансанд тєвлєрvvлэх хоёрдугаарт Актын биелэлтийг энэ оны хоёрдугаар сарын 10-ны дотор гарган Vндэсний аудитын газарт мэдэгдэхийг тус эмнэлгийн дарга болон ерєнхий нягтлан бодогч нарт даалгасугай″ ” гэсэн албан бичгийг илгээж байсан ч хав дараад єнгєрчээ.
Гэхдээ тvvний хийсэн идэж уух нь vvгээр дуусахгvй бололтой. Энэ нь тэрбээр Сонгинохайрхан дvvргийн Эрvvл мэндийн нэгдлийн дарга байхдаа “Эрvvл мэндийг дэмжих сан”-гаас 160 сая тєгрєг авчихаад юунд зарцуулсан нь одоог хvртэл тодорхойгvй байгаа аж. Єєрєєр хэлбэл, их мєнгєний сандал дээр суусан А.Эрдэнэтуяа дээрх хэргээ умартаад зогсохгvй дахин мєнгє завшсан байгаа юм. Тvvний энэхvv хэрэг илрэх болсон шалтгаан нь гэвэл Эрvvл мэндийг дэмжих сан болон Аудитын газрынхан дээрх мєнгийг хэрхэн юунд зарцуулсан тухай тайлангаа явуул гэж шаардснаар эл мєнгєний асуудал ил болсон аж. Нууц юм нууц л байдаг хойно А.Эрдэнэтуяагийн ажлыг авсан шинэхэн дарга нь энэхvv 160 сая тєгрєгийн асуудлыг мэдэхгvй байсан учир яах аргаа олохгvй ихэд мунгинаж “Бид энэ асуудлыг мэдэхгvй. Та бvхэн ємнєх даргатай уулзаж учраа олсон дээр байх” гэж шалгалтын багийнханд хэлж байжээ. Уг нь 160 сая тєгрєгийн А.Эрдэнэтуяа эрvvл мэндийн нэгдлvvдэд єрхийн эмнэлгvvдийг дэмжих, vйл ажиллагааг нь сайжруулах зорилгоор мєнгє хуваарилахад “Эрvvл мэндийг дэмжих сан”-гаас авч байсан мєнгє аж. Хамгийн гол нь тvvнийг дарга байхад нь дээрх мєнгє эрvvл мэндийн нэгдлийн данс руу шилжсэн мєртлєє єрхийн эмнэлгvvдэд огт хуваарилагдаагvй, хаанахын ямар нэртэй байгууллага, хэн гэгч эрхмийн данс руу орсон нь мэдэгдэхгvй ор сураггvй алга болчихоод байгаа аж. Тиймээс л хуулийнхан энэ бvхний учир начрыг олохоор А.Эрдэнэтуяагийн гэх хэргийн мєрєєр орохоор болоод байгаа юм.
Тvvнчлэн “Эрvvл мэндийг дэмжих сан”-гийнхан ч, аудитынхан ч А.Эрдэнэтуяагийн данс руу орж гарсан бvхий л мєнгийг шалгуулахаар болоод байгаа гэнэ. Ямартай ч энэ яам мєнгєжих гэсэн нэгэнд мєн ч боломжтой газар гэдэг нь дээрх хатагтайн vйлдлээс харагдаж буй юм. Єєрєєр хэлбэл, тэрбум тэрбумаар нь халаасалж болох асар их мєнгє энэ салбарт бий гэдгийг тус яамны сайд асан Н.Хvрэлбаатар, Тєрийн нарийн бичгийн дарга асан Н.Тvмэндэмбэрэл нар харуулж байсан. Юутай ч тvvний энэхvv их мєнгєний хэрэг энэ онд асуудал дагуулах нь тодорхой бололтой. Бид дараагийн дугаартаа тус яамны хуучин удирдлагууд Эрvvл мэндийг дэмжих сангаас хэн, хэдэн тєгрєг цохиж байсныг хvргэх болно.
Эх сурвалж:
