Төр Төмбөгөр
Єртэй монголчууд єєдлєх vv, уруудах уу гэдэг ацан шаланд бид улсаараа орчихоод байгаа цаг vе. Тэгвэл юун єєдлєх бvр уруудах зам руугаа орж байна. Ийн хэлэхийн учир нь єнгєрсєн хугацаанд монголчууд гадны єндєр хєгжилтэй улс орноос зєвлєх vйлчилгээ гэх нэртэй асар vнэтэй хууль зvйн болон эрх зvйн тусалцаа vзvvлэх vйлчилгээг авч тvvнээс нь маш олон хvн мєнгє цохиж байсан vе ч бий.
Ингээд зєвлєх vйлчилгээтэй холбоотой хэд, хэдэн жишээг дурьдахад Тухайлбал, тєрийн ємчит компани болох “МТЗ” 2011 оны гуравдугаар сарын 01-ний єдєр АНУ-ын алдарт “McKinsey& company” гэдэг компанийг Даланзадгад-Чойбалсангийн чиглэлийн 1100 км замын зєвлєхєєр авч байсан. Энэ зєвлєх компанийн ажлын хєлс жилийн 5.650.000 ам.доллар болж байсан. Тухайн vед дансандаа 200 сая тєгрєгтэй “МТЗ” тєрийн ємчит ком¬пани энэ их тєл¬бєрийг яаж тєлєх вэ гэсэн асуудал гарч байсан. Ингээд тус газар тухайн vеийн Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын яамтай зєвшилцсєний эцэст гурван илчит тэргээ банканд барьцаалан 5.650.000 ам.долларыг зєвлєх багт єгєхєєр болсон байдаг. Гэтэл уг компани нь жил хvрэхгvй хугацаанд “Шинэ тємєр зам” тєслийн ТЭЗV-г хийж єгчихєєд алга болж байсан тvvхтэй. Мєн “МИАТ” компани Хонгконгийн “Seabury”,гэх зєвлєх vйлчилгээний компаниас бизнес тєлєвлєгєє буюу зєвлєх vйлчилгээг авч байсан.
Тухайн vед дээрх хоёр том газрыг асар єндєр єртгєєр зєвлєх vйлчилгээ авлаа хэмээн хэл ам гарч байсан. Тухайн vед эх баригчид ийм єндєр vнэтэй vйлчилгээг авч яадаг юм. Манайд нэртэй сайн, сайн хуулийн фирм болон зєвлєгєє єгєх олон хуульч нар бий хэмээн хєхєє шиг донгодож байсан цаг саяхан.
Тэгвэл єчигдрийн хамгийн дуулиан тарьсан нэг сэдэв нь “Эрдэнэс Оюутолгой” компанид Америкийн хуулийн фирмээс 17 тэрбум тєгрєгєєр эрх зvйн зєвлєх vйлчилгээ авах болсон нь хамгийн халуун сэдэв хийгээд олны анхаарлыг татсан vйл явдал боллоо. Уг нь дээр хэлсэнчлэн бид Америкийн хуулийн фирмээс зєвлєх vйлчилгээ авах нэрээр их хэмжээний валют урсгасан. Энэхvv vйлчилгээ нь бидэнд ач тусаа єгсєн нь амьдрал дээр огт харагдахгvй байгаад хэргийн гол учир оршиж буй юм. Тиймээс л монголчууд бид єєдлєх vv, уруудах уу гэдэг хэлц vг гарчихаад байна. Манай эдийн засаг хэзээ сэргэх нь тодорхойгvй байгаа энэ vед эх баригчид ямар нvдээр харж энэхvv 17 тэрбум тєгрєгийн зєвлєх vйлчилгээг авах болов гэдэг нь ч хачирхалтай. Гэхдээ энэхvv тєслийн ажлыг маш олон гишvvд эсэргvvцэж ард тvмнээсээ санал асуулга хvртэл явуулж эхлээд байна. Хачирхалтай нь заавал ч vгvй гадны компанид энэхvv 17 тэрбум тєгрєгийг єгч байгаа нь нєгєє л нэг мєнгє тєгрєгний єгєє, авааны асуудалтай холбоотой байж ч мэднэ. Уг нь энэ оны тєсвийн тодотголд Засгийн газрын эх vvсвэрээр болон улсын тєсвєєс эргэн тєлєгдєх нєхцєлтэйгээр нийт 789 тэрбум тєгрєг гаргахаар тєлєвлєсєн.
Тодруулбал, тус хуулийн зєвлєх компани нь алдарт Батаарын ясны асуудлаар баахан хєлс мєнгє авч байсан гэдгийг хvн бvхэн мэдэх байх. Юутай ч энэ бvхнээс харахад манай улсын эдийн засаг тэгтлээ их дордоогvй бололтой гэж ойлгож ч болохоор. Угаасаа хасаж болох бvхий л зvйлийг танаж, шаардлагагvй гэж vзэж болох бvх л зардлыг багасгах бодлого барьж байгаа. Нэгэнт улсаараа бvсээ чангалах горимд шилжчихээд байгаа энэ vед гадны хуулийн фирмд єгєх мєнгєє дотооддоо авч vлдээд єєрсдийнхєє мундаг гэсэн боловсон хvчнvvдээс хуулийн vйлчилгээ авч болдоггvй юм байх даа гэсэн бодол тєрєхийг нуух юун. Аль эсвэл нєгєє нэг мундаг одон гавьяа шагнал аваад байсан эрдэмтэн, докторууд маань “Эрдэнэс Оюултолгой” ХХК-д зєвлєгєє єгч чадахгvй боловсрол нимгэнтэй хvмvvс юм бол уу.
Хэдийгээр єндєр хєгжилтэй Америк мэтийн улс оронд 17 тэрбум тєгрєг зvгээр л чихрийн цаас ч байж мэднэ. Гэхдээ энэ нь манай улсын эдийн засагт нэлээн их хєрєнгє оруулалт хийх хэмжээний мєнгє байлтай.
Эх сурвалж:ww.ugluu.mn
