Алтаа авахаас өмнө түүхэн олдвороо хамгаалъя

Эдийн засгийн хямрал, санхүүгийн хүндрэлээс гаргах нэг гарц нь Гацууртын ордыг төрийн эргэлтэд оруулах явдал. Тиймдээ ч Гацууртын ордыг стратегийн ордод хамруулах бүхий “Тогтоолын хавсралтуудад нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэж эхлээд байгаа. Энэ тогтоолын төслийг баталснаар эрдэс баялгийн салбарт Гацууртын орд гэх Канад эзэнтэй нэгэн хөрөнгө оруулагч нэмэгдэнэ. Гэхдээ алт гэх баялгаа худалдаж, эдийн засгаа аврах “хөдөлгөөн”-өөс уртаж, Гацууртын ордын бүс нутагт буй Хүннүгийн үед хамаарах Ноён уулын булшаа хамгаалах нь юу юунаас илүү анхаарах асуудал болоод байна. Манай археологич, эрдэмтэд  санаа зовж, түүхэн дурсгалт ховор олдвороо сүйтгүүлэхгүй гэсэн сэтгэл өвөртөлж байгааг бодох л хэрэгтэй. Тиймээс алт гэх баялгаараа мөнгө олж болох ч монголчуудынхаа өв соёлын дурсгалыг хамгаалах нь хамгийн эхний асуудал гэдгийг сануулах хэрэг. Энэ тал дээр ч УИХ-ын зарим гишүүн түүхэн олдвороо хамгаалах хэрэгтэй гэцгээж байгаа юм.

УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн: -Ноён уулын булш бол түүхэн ховор олдвор. Харин Гацууртын ордыг ашиглахтай холбоотойгоор нэг гараараа түүх соёлоо устгана гэдэг нь байж болохгүй асуудал. Энэ нь бидэнд ухамсар, ёс зүй төлөвшөөгүй байгаагийн хэрэг. Япон улс гэхэд түүх дурсгалаа хамгийн сайн хамгаалдаг бол манайхан байгаа юмаа устгана гэж байгаа нь байж болохгүй асуудал.

УИХ-ын гишүүн Г.Уянга: -Гацууртын ордын үйл ажиллагаатай танилцахад ойн нөөц сүйтгэгдсэн байдалтай байна. Гацууртын гол байхгүй болжээ. Ноён ууланд 500 гаруй бунхан, хэрэгсүүр бий. Миний хувьд Гацууртын ордыг стратегийн ордод хамруулах бүхий “Тогтоолын хавсралтуудад нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийхээс өмнө эрдэмтэд, археологичдыг багтаасан Ажлыг хэсгийг байгуулах ёстой гэж үзэж байна. Бид түүхэн ховор олдвороо хамгаалах нь хамгийн чухал.

УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун: -Гацууртын ордыг ашиглах зөвшөөрөл өгвөл өршөөгдөх үү гэдэг байна. Яагаад гэвэл, Ноён уулын бунхан, олдвороо сүйтгэх дээрээ тулбал хатуу цээрлэл хүлээнэ. Үнэхээр ухаж, сэндийлж болохгүй түүхэн олдвор байгаад байна шүү дээ.